Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μακαρθισμός. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων
Εμφάνιση αναρτήσεων με ετικέτα Μακαρθισμός. Εμφάνιση όλων των αναρτήσεων

Πέμπτη 4 Απριλίου 2013

The Manchurian Candidate (1962)


Σκηνοθεσία: John Frankenheimer
Σενάριο: Richard Condon, George Axelrod,
Παίζουν: Frank Sinatra, Laurence Harvey, Janet Leigh, Angela Lansbury

Βρισκόμαστε μετά τον πόλεμο της Κορέας στην Αμερική. Η επίλεκτη ομάδα του λοχία Raymond Shaw, βρίσκεται πίσω στην πατρίδα. Ο στρατιώτης Ben Marco ήταν μέλος της ομάδας αυτής. Η επιστροφή δε φαίνεται να είναι και πολύ ομαλή για τον ίδιο, αφού οι εφιάλτες που βλέπει καθημερινά τον έχουν κλονίσει. Κάθε βράδυ βλέπει τον λοχία Raymond Shaw να σκοτώνει δύο μέλη της ομάδας σε ένα περίεργο χώρο με θεατές.

Τρομαγμένος και φανερά επηρεασμένος από τους εφιάλτες επισκέπτεται το λοχία για να του εκφράσει την ανησυχία του. Εκεί θα αντιληφθεί πως κάτι έγινε στη μάχη, κάτι που άλλαξε ολοκληρωτικά την επίλεκτη ομάδα και κυρίως τον ίδιο τον Raymond.

Μία κλασσική ταινία για την Αμερική της δεκαετίας του 50 και τον Μακαρθισμό, αποτελεί ωδή για την πλύση εγκεφάλου της κοινής γνώμης και του μέσου Αμερικανού που γινόταν μέσω της εκτεταμένης χρήσης της προπαγάνδας και του εκφοβισμού.

Εδώ ερμηνεύεται μέσα από τη χειραγώγηση που υπέστη ο Raymond, όχι μόνο από την ομάδα που τον υπνώτισε και τον δίδαξε, αλλά κυρίως από την ίδια του τη μητέρα.

Η Eleanor Shaw Iselin είναι το είδος της μητέρας – τέρας. Έχοντας αναθρέψει το γιο της με βάση τις δικές της προδιαγραφές, τον έχει αφήσει στο έλεος των ‘απαγωγέων’, που με δική της προτροπή τον μετέτρεψαν σε έναν αδίστακτο δολοφόνο. Χωρίς η ίδια να ξέρει πως θα επέλεγαν το γιό της – όπως θα εκμυστηρευτεί στον ίδιο αργότερα – δε σταματά λεπτό την αντικομουνιστική της καμπάνια, αποδεικνύοντας πως νοιάζεται μονάχα για την εξουσία.

Ο Raymond τη μισεί, όπως και τον σύζυγο της, τον συντηρητικό γερουσιαστή John Iselin. Ο ίδιος δεν αντιλαμβάνεται πως το μυαλό του είναι κλειδωμένο μέσα σε μία κυκλική δολοφονική διαδικασία. Οι εντολές που έχει μάθει να ακολουθεί δεν γίνονται αντιληπτές από το συνειδητό του, με αποτέλεσμα να μην νιώθει καμία τύψη για τα εγκλήματα που διαπράττει.

Μέσα από την ιδιοφυή αποτύπωση της κατάστασης του εγκεφάλου του Raymond, καθώς και της σταδιακής αποσύνθεσής του, παρακολουθούμε μία αριστουργηματική ταινία που κατάφερε και μίλησε ανοιχτά για όσα εγκλήματα διαπράττονταν από χειραγωγημένα και μη μυαλά την εποχή εκείνη.

Σκληρή και ωμή, η ταινία αποτυπώνει με ιατρική ακρίβεια όλα εκείνα τα στοιχεία που συνθέτουν τη διψασμένη για εξουσία μητέρα, το άρρωστο μυαλό του Raymond και τη αγνότητα των κινήτρων του Ben, ο οποίος θα ανακαλύψει βήμα προς βήμα το λόγο της μυστηριώδης συμπεριφοράς του Raymond και θα αποφασίσει να τον σώσει.

Η κάμερα είναι παντογνώστης και δεινός αφηγητής. Εξιστορεί έξυπνα και μεθοδικά την υστερία που επικρατούσε με τους κομμουνιστές, τις εγκληματικές πράξεις που διέπραττε κάθε σεβαστό μέλος του Κογκρέσου, καθώς και την προπαγανδιστική τακτική όλων των μέσων ενημέρωσης.

Το κλίμα αυτής της εποχής είναι διάχυτο σε κάθε ίντσα της ταινίας, ουρλιάζοντας την υποκριτική συμπεριφορά των συντηρητικών πολιτικών και πολιτών. Κάτι που στην περίεργη επαναδημιουργία της ταινία το 2004 από τον Jonathan Demme με τους  Denzel Washington και Liev Schreiber, είναι απόν.

Οι ερμηνείες τώρα στην ταινία του 1962 είναι άλλο κεφάλαιο. Η εμβληματική μορφή της Angela Lansbury σε μία ερμηνεία που έχει μείνει στο πάνθεον της υποκριτικής παγκοσμίως (το 5λεπτο υστερικό λογύδριο της), μαζί με την ελκυστική προσωπικότητα της Janet Leigh και τον σκοτεινό – μα συνάμα λυπηρό – χαρακτήρα του Laurence Harvey, συνθέτουν μία ομάδα επίλεκτων ταλαντούχων ηθοποιών.

Για να μην αναφέρω την ερμηνεία έκπληξη – για μένα τουλάχιστον – του Φράνκι, ο οποίος μέσα από την ερμηνεία του ως Ben Marco αποδεικνύει το πολυτάλαντο ταπεραμέντο του.  Σε παράλληλη πορεία με τη μουσική του καριέρα, η ‘Φωνή’, όπως πολλοί τον χαρακτηρίζουν, Frank Sinatra, κατάφερε να εδραιωθεί και κινηματογραφικά.

Το ‘The Manchurian Candidate’ είναι ένα αριστουργηματικό πολιτικοκοινωνικό θρίλερ που μιλά ανοιχτά για όλα εκείνα τα στοιχεία της πουριτανής Αμερικανικής κοινωνίας που εν έτη 2013 είναι πιο εμφανή από ποτέ άλλοτε, όσο και αν προσπαθούν να μας πείσουν για το αντίθετο.